استخرهای تاریک به بخشی قابل توجه و جدا ناپذیر از بازارهای مالی بین المللی تبدیل شده اند. از آن جایی که حوزه تخصصی ما ارز های دیجیتال است، بنابراین در این مقاله قصد داریم تا تأثیر بالقوه آنها بر فضای ارزهای رمزنگاری را مورد بررسی قرار دهیم .
گرچه پیش تر در مقاله ای تحت عنوان مقدمه ای بر استخر تاریک به مفهوم آن و انواع آن پرداختیم اما با مقدمه ای کوتاه در مورد این موضوع شروع می کنیم:
استخر تاریک چیست و چرا به وجود آمده؟
استخر تاریک (Dark Pools) نوعی بازار خصوصی است که تبادل ابزارهای مالی را تسهیل می کند. تفاوت آن با مبادلات عمومی در این است که این سیستم معاملاتی نوعی سیستم غیر شفاف است ؛ یعنی هیچ سابقه ای از سفارش ها در آن ها قابل مشاهده نیست و معاملات به صورت کامل در معرض دید عموم نیستند (یا فقط پس از اجرای آنها قابل مشاهده می شوند).
همچنین نقدینگی در این بازار به ” استخر تاریک نقدینگی” شهرت دارد . بیشتر معاملات استخر تاریک به صورت معاملات بلوکی انجام می شود.( در واقع زمانی که مقدار زیادی از سهام و یا دارایی ها به قیمت از پیش تعیین شده مبادله شود ، در اصطلاح معامله بلوکی انجام شده است.)
استخرهای تاریک برای اولین بار در دهه 1980 ظهور کردند و بیشتر توسط سرمایه گذاران سازمانی یا شرکت ها و نهاد های بزرگ که تعداد زیادی اوراق بهادار را معامله می کنند ، استفاده می شود.
استفاده از استخرهای تاریک به به این دسته از نهاد ها این امکان را می دهد تا سفارش و معاملات خود را انجام دهند ، بدون آنکه از ابتدا مقاصد خود را آشکار کنند. این یکی از ویژگی های مفید این بازار است ، زیرا حتی قصد آنها برای خرید یا فروش مقادیر زیادی دارایی یا سهام قبل از عملی کردن آن می تواند اثرات مخربی بر بازار و معامله آنها داشته باشد.
استفاده از استخر های تاریک چه مزایایی دارد؟
- تاثیر کمتر بر هیجانات بازار : معامله گرانی که مایل به تجارت در ابعاد بزرگ هستند می توانند اهداف خود را از سرمایه گذاران خرد پنهان کنند.
- بهینه سازی قیمت معامله: معاملات در این بازار اغلب بر اساس میانگین بهترین قیمت خرید و فروش پیشنهادی انجام می شود. در چنین مواردی ، خریدار و فروشنده، معامله به صرفه تری نسبت به آنچه در بازار آزاد انجام می شود ، صورت می گیرد (خریدار باید در قیمت پایین تر خرید کند و فروشنده نیز باید در قیمت بالاتر بفروشد).
- معامله بدون نوسان: از آنجا که بیشتر معاملات استخر تاریک به صورت بلوکی و با قیمت های از پیش تعیین شده انجام می شود ، بنابراین تریدر ها با خیال راحت می توانند بدون نگرانی تمام حجم معامله خود را در قیمت ثابت و از پیش تعین شده انجام دهند.
اما همانطور که در ابتدای مقاله نیز به آن اشاره کردیم غیر شفاف بودن این بازار و در معرض دید نبودن فعالیت ها باعث پیدایش نگرانی هایی در این بازار شده است و مخالفان انتقاد هایی بر این بازار دارند که مهمترین آن ها عبارتند از :
- تضاد منافع: از آنجا که لیست سفارشات در جایی ثبت نمی شود و قابل مشاهده نیست ، تضمینی وجود ندارد که معامله در بهترین قیمت ممکن صورت گرفته باشد. و اگر سازمان و موسسه دخیل در این گونه معاملات تضاد منافع داشته باشند ، این توانایی را دارد که قیمت های واقعی بازار را دستکاری کنند.
- اثر مخرب بر قیمت های بازار : اگر بیشتر معاملات در استخرهای تاریک اتفاق بیفتد ، ممکن است دیگر قیمت ها در مبادلات عمومی و بازار آزاد منعکس کننده بازار واقعی نباشد. نباید این نکته مهم را فراموش کرد که بخش عمده ای از سرمایه گذاری و تجارت به جریان آزاد اطلاعات بستگی دارد و استخرهای تاریک مانع از این دسترسی می شوند.
- آسیب پذیری در برابر سیستم معاملات متعدد (HFTs): استخرهای تاریک می توانند یک بستر ایده آل برای معامله گران با فرکانس بالا باشند. اگر آنها بتوانند به اطلاعات معاملات صورت گرفته در این بازار دسترسی پیدا کنند ، و با سوء استفاده از معامله گران خرد و بی خبر سفارشات بزرگی را ثبت کرده و سود زیادی از این معاملات ببرند.
استخرهای تاریک از روش دیگری به نام ” pinging” نیز بهره می برند که شامل ارسال سفارش های بزرگ در قالب تعداد زیادی سفارش کوچک است. از این روش برای رهگیری نقدنگی در معاملات استخر های تاریک استفاده می شود و به معامله گران با فرکانس بالا مزیتی می دهد که می تواند برای بازار ناسالم تلقی شود.
- کاهش میانگین حجم مبادلات: از زمان ظهور این بازار در دهه 1980 ، متوسط حجم تجارت استخرهای تاریک به طور قابل توجهی كاهش یافته است. این نشان می دهد که موسسات مالی که مبادلات بزرگی دارند دیگر رغبتی به استفاده از استخرهای تاریک ندارند. این امر باعث می شود که تعداد این استخر ها بسیار کمتر باشد . اگر سفارشات به صورت خرد و با شفافیت در این بازار ها انجام شود ممکن است به بازار سالم تری منجر شود.
استخرهای تاریک غیرمتمرکز
مشابه استخرهای تاریک در بازارهای سنتی سهام ، این استخرهای تاریک نیز برای تجارت کریپتو کارنسی ها در برخی از پلتفرم های تریدینگ قابل دسترسی است.
در مقایسه با استخرهای تاریک معمولی ، استخرهای تاریک غیرمتمرکز از مزیت تأیید دیجیتال با امنیت بیشتر، برخوردار هستند. پروتکل های استخر تاریک غیرمتمرکز می توانند قیمت بازار را برای همه تریدر ها بدون امکان دستکاری قیمت حفظ کند.
در معاملاتی که شامل چندین زنجیره بلوکی است ، می توان از مبادله اتمی(atomic swaps) زنجیره ای متقابل برای تسهیل معاملات بدون نیاز به واسطه استفاده کرد.
استخرهای تاریک غیرمتمرکز همچنین می توانند از سایر فناوری های رمزنگاری جدید مانند اثبات هیچ آگاهی (zero-knowledge proofs) برای تأیید صحت معاملات این استخر ها استفاده کنند.
استخرهای تاریک همچنین می توانند در بازارهای کریپتوکارنسی که نقد شوندگی مناسبی ندارند نیز مفید باشند ، زیرا به معامله گران اجازه می دهد معاملات با حجم بالا را بدون هیچ نوسانی انجام دهند. در حالی که یک سفارش بزرگ می تواند تأثیر قابل توجهی در بازار غیر نقد شونده داشته باشد ، بنابر این معاملات مشابه را می توان در یک استخر تاریک و بدون نگرانی انجام داد.
برخلاف سایر بازار های مالی در بازار کریپتوکارنسی سازمان ها و موسسات کمی اقدام به معاملات بزرگ در این فضا می کنند و به این ، استخرهای تاریک تأثیر جزئی در بازارهای ارزهای رمزنگاری داشته اند ، اما ممکن است در آینده این شیوه دست خوش تغییر شود.
برای مشاهده و خرید کیف پول سخت افزاری ترزور تی کلیک کنید.
سخن آخر
به دلیل عدم شفافیت کامل ، استخرهای تاریک از زمان پیدایش موضوع بحث و مجادله بوده اند. در هر صورت پنهان ماندن حجم و اطلاعات مبادلات در هر بازاری باعث از بین رفتن اعتماد در آن بازار می شود.
با پیشرفت های اخیر در روش های تأییدیه های رمزنگاری شده ، روند استفاده از استخرهای تاریک می تواند ایمن تر شود. پروتکل های Open-source را می توان به گونه ای ساخت که به طور کارامد برای هر تریدیری استفاده شود ، که در این صورت باعث کاهش خطرات استفاده از استخر های تاریک می شود .