اگر می‌خواید کیف پول بیت‌کوین خودتون رو نصب کنید و از همین امروز کنترل دارایی‌هاتون رو به دست بگیرین، پیش از هر چیزی، بهتون تبریک می‌گم :) تو این مقاله هر چیزی که باید قبل و بعد از نصب کیف پول بدونید آورده شده و شما با رعایت یک سری نکات امنیتی ساده می‌تونید کیف پول‌تون رو امن نگه دارید.
کیف پول بیت‌کوین چیه
کیف پول بیت‌کوین دقیقا مشابه کیف پول فیزیکی شماست که برای نگه‌داری دارایی‌هاتون طراحی شده؛ با این تفاوت که این نوع کیف پول ماهیت دیجیتالی داره و از یک سری اعداد و حروف تشکیل شده.
در نتیجه، نیازی به ارائه‌ی اطلاعات هویتی و یا مراجعه به مراکز نیست و نصب یک کیف پول می‌تونه به سادگی نصب یک اپلیکیشن باشه.
در حال حاضر کیف پول های بیت‌کوینی انواع مختلفی دارند و می‌تونند به شکل یک برنامه‌ی قابل اجرا و یا صرفا یک نرم‌افزار قابل‌نصب روی موبایل، لپ‌تاپ و یا کامیپوتر خانگی‌‌تون باشند؛
هر کدوم از این موارد با توجه به نیاز شما می‌تونه مزایا و معایبی داشته باشه که در بخش “از چه کیف پولی استفاده کنم؟” درباره‌شون صحبت می‌کنیم.
Seed (سید) کیف پول چیه؟
سید (Seed) ، عبارت بک‌آپ (backup seed phrase) یا عبارت ریکاوری (recovery seed phrase) به یک تعداد لغت تصادفی و پشت‌سرهم گفته می‌شه که به طور خلاصه اثبات مالکیت شماست.
مثلا عبارات زیر می‌تونن سید یک کیف پول باشن:
fiber solve wrist useful quiz upper rabbit leaf transfer stage learn globe
در رایج‌ترین روش، این لغات به صورت تصادفی توسط کیف پول شما از لیست ۲۰۴۸ تایی دیکشنری انتخاب می‌شن؛ به شکلی که هیچ دو کیف پول سیدهای یکسانی ندارن. نتیجتا، هر شخص می‌تونه با وارد کردن سیدهاش، کیف پول و بیت‌کوین‌های داخلش رو روی دستگاه‌های مختلف بازیابی کنه.
مثلا فرض کنید لپ‌تاپ و یا گوشی‌تون خراب بشه و دیگه نتونین به بیت‌کوین‌هاتون دسترسی داشته باشین؛ با کمک این کلمات، که عموما ۱۲ یا ۲۴ کلمه‌ای هستن، می‌تونین کیف‌تون رو روی یک کامپیوتر یا موبایل دیگه احیا کنید.
Seed از لحاظ لغوی به معنی دانه هست. همون‌طوری که یک دانه در زیر خاک قرار می‌گیره و سایر بخش‌های گیاه از این دانه بوجود میان، سیدهای کیف پول بیت‌کوینی هم به همین ترتیبه.
شما باید این عبارات رو در یک جای امن و به دور از دسترس دیگران قرار بدین تا سایر بخش‌های کیف شما امن باقی بمونه.
دسترسی به سید، دسترسی به بیت‌کوین‌های شماست.
حالا شاید براتون سوال پیش بیاد که با داشتن لیست لغات هر کسی با صرف زمان و انرژی کافی می‌تونه این سیدها رو در نهایت تولید کنه و به بیت‌کوین‌های شما دسترسی داشته باشه. این حرف از لحاظ تئوریک درست هست؛
اما توجه داشته باشین که برای مثال اگر بخوایم یک سید به زبان انگلیسی تولید کنیم، نیاز به ۱۲ (یا ۲۴) کلمه داریم که هر کدوم از این کلمات می‌تونن ۲۰۴۸ حالت مختلف داشته باشن.
این یعنی 2048^12 (۲۰۴۸ به توان ۱۲) حالت و یا 2^132 (۲ به توان ۱۳۲) شکل مختلف. تولید چنین حالاتی برای رسیدن به سیدهای مناسب، سال‌ها زمان و انرژی صرف می‌کنه که برای فرد مهاجم توجیه اقتصادی نداره. برای همین، این گزینه محتمل نیست.
با توجه به اهمیت کلمات سید، این لغات رو کجا نگه دارم؟
کاغذ و قلم
استثنا در مورد نگه‌داری از سید، به‌ترین روش استفاده از روش سنتی نوشتن روی کاغذه. این کار به این علت توصیه می‌شه که سید شما رو از دنیای آنلاین به طور کلی جدا می‌کنه و از هک در امان می‌مونید.
حواس‌تون باشه که لغات رو در چند دفتر یا کاغذ مجزا بنویسید و به جنس قلم و کاغذتون توجه کنید. بعضی کاغذها جنس اسیدی دارن و ممکنه نوشته‌هاتون رنگ ببازند. پس روی کاغذهای مختلف و ترجیحا با مداد [1] [2] بنویسید و از این کاغذها محافظت کنین. این توییت هم اطلاعات مفیدی در این رابطه داره.
حک روی یک جسم فلزی
یک روش مطمئن‌تر استفاده از اجسام فلزی هست. اگر فکر می‌کنین سیدهای شما ممکنه در معرض آتش، دمای پایین و یا بالا، آب، فشار فیزیکی و موارد این چنینی قرار بگیره، باید سیدتون رو روی یک جسم فیزیکی حک کنین. (تو این پست بلاگ ۱۳ جسم فلزی حاوی سید مورد آزمایش قرار گرفته.)
روش‌های نامناسب و غلط
سیدهای شما نباید به دستگاهی وصل باشه که آنلاین هست و یا ممکنه که آنلاین بشه. یعنی ذخیره به صورت یک فایل در کامیپوتر و یا ذخیره در یک فایل آنلاین روی اکانت‌تون به هیچ وجه پیشنهاد نمی‌شه.
مورد غلط دیگه‌ای که بعضی افراد انجام می‌دن ذخیره‌سازی به شکل دو نیم هست. یعنی از یک سید ۱۲ کلمه‌ای ۶ تا رو در یک جا و ۶ تا رو در محل دیگه‌ای نگه‌داری می‌کنن. این کار منطقا پر ریسکه؛ هم به خاطر احتمال گم شدن یک بخش و هم به علت تسهیل پروسه‌ی پیش‌بینی.
اگه کسی یکی از نیمه رو پیدا کنه، احتمالا می‌تونه با سرعت معقولی ۶ تای دیگه رو تولید کنه.
همچنین به سیدهاتون چیزی اضافه نکنید. لغات این لیست مشخص‌اند و هر کسی می‌تونه متوجه الگوی اعمال‌شده و حذف اون بشه.
و در آخر، از حافظه تون به عنوان تنها روش نگه‌داری سید استفاده نکنید.
در شرایطی افراطی، برای مثال عبور از مرز و احتمال جستجوی بدنی، می‌تونین به حافظه‌تون اتکا کنین؛ اما در شرایط معمول و برای نگه‌داری طولانی‌مدت دارایی‌هاتون این روش به هیچ وجه توصیه نمی‌شه.
از چه کیف پولی استفاده کنم؟
کیف پول Bitcoin Core
اولین کیف پولی که باید راجع بهش بدونیم کیف پول Bitcoin Core هست. اگر می‌خواید هم بیت‌کوین رو بفهمید و هم از شبکه استفاده کنین و در کنارش تراکنش‌های خودتون و دیگران رو تصدیق کنین، به‌ترین روش استفاده از یک برنامه به اسم هسته‌ی بیت‌کوین و یا bitcoin core هست که توسط سازنده‌ی بیت‌کوین، ساتوشی ناکاموتو، ایجاد شده.
وقتی که این برنامه‌ی 294.34 گیگابایتی (در حال حاضر) رو دانلود می‌کنین، جزئی از یک شبکه‌ی کامیپوتری می‌شید که تاریخچه‌ی کل تراکنش‌ها رو از ابتدا تا به امروز رو داره. اسم این تراکنش‌هایی که به صورت یک فایل دانلود کردین رو می‌ذاریم بلاک چین.
وقتی دانلود بلاک چین کامل شد، می‌تونین اولین تراکنش خودتون رو ایجاد کنین و به کل شبکه مخابره اش کنین.
این کیف پول مزایای زیادی داره؛ اعم از این‌که شما تمامی تراکنش‌های تاریخ بلاک چین رو دارید و نیازی به اعتماد به هیچ نودی نیست و به شخصه تراکنش‌هاتون رو تصدیق می‌کنین و مطمئن می‌شید دست‌کاری صورت نگرفته؛
اما به فضای سخت‌افزاری زیادی نیاز داره (بیش از۳۵۰ گیگابایت) و به همین خاطر ممکنه در حال حاضر مطلوب شما نباشه. پس می‌ریم سراغ کیف پول بعدی که نیازی به دانلود کل بلاک چین نباشه.
از اون‌جایی که بیت‌کوین یک پروژه‌ی متن بازه، هر کسی می‌تونه یک کیف پول ایجاد کنه. برای همین باید به هنگام انتخاب کیف پول‌هاتون دقت بسیار بالایی به خرج بدین. کیف پول‌هایی که در طی این سال‌ها فعالیت داشتن و سابقه خوبی دارن به این ترتیبه
- نسخه دسکتاپ: الکترام
- نسخه اندروید: سامورایی
- نسخه اپل: گرین
- سخت‌افزاری: لجر و ترزور (در فروشگاه جنبل در دسترسه)
و کیف پول‌تون رو فقط از سایت مرجع دانلود کنید. یعنی به سایت اصلی کیف پول برید، روی گزینه دانلود بزنید و مستقیما و یا بعد از هدایت شدن به App Store یا گوگل‌پلی دانلودتون رو انجام بدین.
کیف پول‌های مختلف دیگه‌ای هم وجود دارند که از لحاظ نوع و تنوع در این مقاله مختصر بررسی شدن.
فرق سید کیف پول با کلید خصوصی والت چیه؟
بیاین یک سری اصطلاح رایج رو با هم بررسی کنیم و بعد تفاوت این دو رو توضیح بدیم.
آدرس
آدرس، رشته‌ای از اعداد و حروفی هست که در اختیار یک فرد قرار می‌دیم تا بیت‌کوین برامون واریز کنه. این آدرس نتیجه‌ی رمزنگاری کلید عمومی‌تونه. مثال:
1C81BGyi8SJ919UxnHm2iwNmaN2RHfU4us
کلید عمومی
کلید عمومی یک رشته‌ی طولانیه؛ برای همین، این رشته رو با استفاده از تابع هش، رمزنگاری می‌کنیم و از اون آدرس رو استخراج می‌کنیم تا بشه برای دریافت بیت‌کوین راحت‌تر در اختیار دیگران قرارش بدیم. مثال:
f4184fc596403b9d638783cf57adfe4c75c605f6356fbc91338530e9831e9e16
کلید خصوصی
هر آدرس، یک کلید خصوصی متعلق به خودش رو داره که به اصطلاح مثل رمز اون آدرس عمل می‌کنه و شما از طریق این کلید می‌تونین اون آدرس رو باز کنید. مثال:
E9873D79C6D87DC0FB6A5778633389F4453213303DA61F20BD67FC233AA33262
سید
همون‌طوری که از نام‌گذاری Seed متوجه می‌شیم، این کلمات مثل دونه برای گیاه هستن. شما می‌تونین با استفاده از سید کلید خصوصی رو استخراج کنین و با استخراج کلید خصوصی کلید عمومی هم به دست میاد (از لحاظ ریاضی به هم مرتبطند.)
نتیجه گیری
دسترسی به سید کیف پول به معنی دسترسی به بیت‌کوین‌های شماست. از کلمات سیدتون به خوبی محافظت کنین.
اگر امکان دانلود بلاک چین رو دارید، ترجیحا یک نود روی کامپیوترخانگی‌تون اجرا کنین و با مشارکت در شبکه، کامیپوتر شخصی‌تون (یا رزبری پای) رو تبدیل به کیف پول موثق کنین؛ و در کنارش برای تراکنش‌های روزمره می‌تونین یک کیف پول روی موبایل‌تون هم نصب داشته باشین.
موبایل یا دسکتاپی که کیف شما روی اون نصب شده رو همواره اسکن کنین و مطمئن بشید که ویروس نداشته باشه.
برای مشاهده و خرید کیف پول سخت افزاری لجر کلیک کنید.
و در آخر،
این نکات رو همیشه به خاطر داشته باشین:
- شروع کنید.
ساده و قدم‌به‌قدم شروع کنید و در هیچ مرحله‌ای پیچیدگی ایجاد نکنین.
- برای یادگیری از ابزارهاتون استفاده کنید و به خوانده‌ها و شنیده ها بسنده نکنین.
همیشه خودتون در حال آزمایش و یادگیری باشین.
- بیت‌کوین‌هاتون رو به دست سرویس‌های سوم شخص نسپارید.
کنترل تمام‌وکمال دارایی‌تون رو فقط خودتون به دست بگیرین.
- تنها از ابزارهای بیت‌کوینی استفاده کنین.
تا از کلاه‌برداری‌ها در امان بمونید.
برای نگارش این مقاله از منابع زیر استفاده شده‌است:
